W tym roku w Tucson jest tak blisko zimnej pogody, że nadszedł czas, abym podzieliła się z wami kilkoma tradycyjnymi historiami o Tohono O'odham. Według ich właścicieli, takie historie powinny być opowiadane tylko podczas zimnej pogody, kiedy węże śpią, a ja wolę uszanować ten zakaz. W końcu to nie są moje historie.
Na południowy zachód od Tucson, na zachodniej ścianie Altar Valley, wznosi się góra Baboquivari. Jego nazwa pochodzi od waw kwiulk, co oznacza O'odham dla „Constricted Rock”. Jest centrum wszechświata Tohono O'odham i zawiera dom I'itoi, Stwórcy O'odham. I'itoi była jedną z trzech pierwszych stworzonych istot, razem z Buzzardem i Kojotem.
Następnie I'itoi stworzył ludzi, a wiele lat później wdał się w bójkę z potężną osobistością o imieniu Siwani, która mieszkała na północ od pustyni, w obecnym kraju Pima. Siwani zabił I'itoi, ale ten ostatni wrócił następnego ranka. Po tym, jak został zabity przez cztery noce z rzędu, I'itoi pozostał martwy, ale w końcu powrócił jako mały staruszek. Tym razem wysłał pomoc we wszystkich kierunkach, w tym do Zaświatów. Ci, którzy odpowiedzieli z tego miejsca, byli przodkami Tohono O'odham.
Po pokonaniu Siwani I'itoi zamieszkał w jaskini po zachodniej stronie Baboquivari. Tam nadal żyje, według niektórych, pojawiając się tylko w czasach wielkiej potrzeby ludzi. W późniejszych blogach opowiem o kilku takich sytuacjach i sposobach, w jakie I’itoi zareagowała. Według niektórych jego ostatnie pojawienie się miało miejsce pod koniec XIX wieku, kiedy wyprowadzał dzikie zwierzęta z drogi kolejowej budowanej w całym kraju O'odham.
Ostatni raz I'itoi pojawił się w wiadomościach w styczniu 1983 roku, kiedy ówczesny sekretarz spraw wewnętrznych James Watt otworzył zachodnią stronę góry na poszukiwania minerałów i potencjalnie na wydobycie. Tohono O'odham formalnie sprzeciwili się, wspominając o świętej naturze góry, i zabrali petycje do Waszyngtonu. W kwietniu tego samego roku sekretarz wyznaczył cały obszar jako obszar Studiów nad Puszczą. W październiku następnego roku sekretarz Watt złożył rezygnację z urzędu w zupełnie innej sprawie. (Mimo że w latach 80. XX w. nazywano ich „Papagos”, zachowałem ich obecną nazwę, aby uniknąć nieporozumień).
W następnym blogu możesz przeczytać o czasie, kiedy I’itoi opuścił swoją jaskinię, aby pomóc Ludziom.
Comments
Post a Comment